Mówiąc najprościej, izolacja to sposób zabezpieczenia dwóch sąsiadujących układów lub elementów, tak by całkowicie lub częściowo uniemożliwić ich wzajemne oddziaływanie na siebie. W praktyce wyróżnia się różne rodzaje izolacji. Nas interesować będzie hydroizolacja fundamentów. Hydroizolacja (izolacja wodochronna) to sposób zabezpieczenia konstrukcji przed bezpośrednim działaniem wody, wilgoci lub pary wodnej. Najczęściej przybiera ona formę pionowej i poziomej izolacji fundamentów, które chronią fundamenty oraz całą konstrukcję budynku przed oddziaływaniem wilgoci oraz wód gruntowych, w tym przed podciąganiem kapilarnym.
Co to jest podciąganie kapilarne?
O podciąganiu kapilarnym pisaliśmy już w wielu artykułach, ale w żadnym nie pokusiliśmy się o zdefiniowanie tego problemu. Podciąganiem kapilarnym nazywamy zdolność materiału – w naszym przypadku materiału budowlanego – do podciągania wody ku górze za pomocą sił kapilarnych, których „sprawność” zależy od ilości otwartych porów (tzw. kapilar) w danym materiale oraz ich przepustowości (tj. rozmiaru ich średnic). Podciąganie kapilarne to częsty problem występujący w starych budynkach, których izolacja fundamentów uległa zniszczeniu na przestrzeni lat lub nie było jej w ogóle. Warto bowiem pamiętać, że dawniej izolacje fundamentów wykonywano po macoszemu, w konsekwencji czego dzisiaj wielu inwestorów i właścicieli boryka się z problemem zawilgoconych ścian.
Izolacja fundamentów w starym domu
Problem wilgoci może pochodzić z różnych źródeł i przybierać różne formy. Wilgoć w budynku może pochodzić z zewnątrz, jej źródłem może być zarówno woda niewywierająca ciśnienia na element konstrukcji lub wodą działająca siłą ciśnienia hydrostatycznego (gdy element konstrukcji stale lub okresowo znajduje się poniżej poziomu wody gruntowej). Problem wilgoci w budynku może mieć również źródła wewnętrzne, takie jak para wodna, która nie może znaleźć dla siebie ujścia z powodu zbyt szczelnej stolarki okiennej oraz drzwiowej lub niedrożnego systemu wentylacji.
Zależnie od stopnia narażenia na wilgoć, naporu ciśnienia wody, a także źródeł pochodzenia wody oddziałującej na elementy konstrukcyjne budynku izolacje przeciwwilgociowe i przeciwwodne można podzielić na lekkie, średnie i ciężkie. Niezależnie od tego, jaki rodzaj izolacji zostanie zastosowany, aby była ona skuteczna i efektywna należy zachować ciągłość warstwy izolującej na powierzchni zabezpieczanego elementu. W przeciwnym razie woda znajdzie przerwę w izolacji i będzie przesiąkać w głąb materiału budowlanego. Dlatego skuteczna izolacja fundamentów w starym domu jest tak trudna do wykonania.
Izolacje lekkie
Hydroizolacja lekka to warstwa ochronna stosowana do ochronny części budynku, które znajdują się pod ziemią. Tego typu izolacje najlepiej sprawdzają się w gruntach suchych. Ich zadaniem jest ochrona fundamentów budynku przed przenikaniem wilgoci w kierunku bocznym.
Izolacje lekkie wykonuje się z mas asfaltowych, lepików oraz emulsji. Na ogół są one wykonywane jako powłoki bezspoinowe złożone z jednej lub dwóch warstw środka izolującego.
Izolacje średnie
Hydroizolacja średnia służy zabezpieczeniu podziemnych części budynku (fundamentów) przed bezpośrednim oddziaływaniem wody opadowej lub jej przesiąkaniu w kierunku poziomym i pionowym. Można zatem uznać, iż izolacja średnia pełni rolę zarówno izolacji poziomej, jak i pionowej.
Hydroizolacje średnie wykonuje się z powłok asfaltowych, najczęściej z wkładką z papy. Wkładka z papy może być pojedyncza lub podwójna. Alternatywnym materiałem do wykonywania izolacji są powłoki z mas asfaltowych.
Izolacje ciężkie
Izolacja ciężka to forma zabezpieczenia podziemnej części budynku przed bezpośrednim oddziaływaniem wód gruntowych działających pod ciśnieniem. Są to tzw. izolacje przeciwwodne.
Izolacje ciężkie wykonuje się z powłok asfaltowych lub z żywic syntetycznych z wkładkami z papy, folii PCW lub cienkiej blachy.
Hydroizolacja a ocieplanie fundamentów w starym domu
Prace remontowe w starych budynkach bardzo często wymagają wykonania określonych prac interwencyjnych w zakresie fundamentów. Obok podciągania kapilarnego, częstym problemem w starych budynkach są straty energii wynikające z braku prawidłowego ocieplenia fundamentów. Dotyczy to przede wszystkim budynków podpiwniczonych, w których ciepło wykorzystywane do ogrzania piwnicy oraz pomieszczeń użytkowych znajdujących się poniżej gruntu jest oddawane do ziemi. Nic więc dziwnego, że większość inwestorów podejmujących się prac remontowych w starych domach dużo uwagi poświęca systemom ociepleń i dociepleń. A co z izolacją przeciwwilgociową lub przeciwwodną fundamentów?
Wieloletnia praktyka w branży udowadnia, iż problem izolacji fundamentów nieustannie jest spychany na drugi plan, chyba, że jego konsekwencje są już dotkliwe dla użytkowników obiektu – wilgoć i pleśń w pomieszczeniach. Tymczasem zagrożeniu można i należy przeciwdziałać znacznie wcześniej poprzez renowację zniszczonych przez wilgoć fundamentów oraz ich prawidłowe zaizolowanie – ochronę przed podciąganiem kapilarnym wilgoci z wód gruntowych oraz przenikaniem bocznym.
Jedną z najskuteczniejszych technik walki z wilgocią w starych budynkach jest iniekcja krystaliczna. Technologia wymyślona przez polskiego specjalistę, która – jak żadna inna – sprawdza się w naszej rzeczywistości. Jest to metoda stosunkowo tania, a jednocześnie bardzo skuteczna, która pozwala na osuszenie ścian z wilgoci oraz ich jednoczesne zaizolowanie w płaszczyźnie poziomej i pionowej. Jej największą zaletą jest możliwość wykonania izolacji na nieosuszonych przegrodach, co znacząco skraca czas pracy.